ΣΤΟ ΛΟΥΛΟΥΔΙ ΤΗΣ ΚΝΥΔΟΥ

(Άφιερωμένο εξαιρετικά στην φίλη του blog
που μας παρότρυνε να ανεβάσουμε κάτι!!!...)

ΣΤΟ ΛΟΥΛΟΥΔΙ ΤΗΣ ΚΝΥΔΟΥ 1

Άν η φτωχιά μου λύρα
μπορούσε με τον ήχο της μονάχα
το θυμό ν' απαλύνει
του δυνατού ανέμου
και την ορμή του ασύχαστου πελάγου•

αν στ΄άγρια ρουμάνια
με τ' απαλό τραγούδι της μπορούσε
τ' αγρίμια να ημερέψει,
τα δέντρα να σαλέψει
και στο ρυθμό της να τα παρασύρει•

μη θαρρείς πως θα υμνούσα
λούλούδι εσύ πεντάμορφο της Κνύδου
τον αγριοθώρητο Άρη,
σε χάρο ξαλλαγμένο,
με ιδρώτα, σκόνη κι αίμα λερωμένο•

μήτε τους στρατηλάτες,
που σε θριάμβου αμάξια αναβασμένοι,
σέρνουν τους αιχμαλώτους,
Φραντζέζους κι Αλεμάνους,
δεμένους απ' το σβέρκο μ' αλυσίδες.

Παρά θα υμνούσα εκείνη
τη δύναμη της σπάνιας ομορφιάς σου
και που και που μαζί της
θα 'βαζα μες τους ύμνους
την αγριάδα που οπλίζει τη θωριά σου•

και πως για σέ μονάχα
για την τρανή σου αξία κι ωραιότη
σα βιόλα 2 ξαλλαγμένος
θρηνεί τη δυστυχιά του
ο δόλιος εραστής στο συμβολό της.3

Μιλώ για το δεσμώτη,
που πιότερη έγνοια του' πρεπε στ' αλήθεια,
που ζωντανός πεθαίνει,
στα κάτεργα ριγμένος
και στο κοχύλι της θεάς 4 δεμένος•

που απ' αφορμή δική του
τ' άγριου τ' αλόγου πια δεν τιθασεύει
το νεύρο και τη φούρια,
δεν το χαλιναρώνει
κι ουδέ με τα σπιρούνια το κεντρίζει.

Κι απ' αφορμή σου πάλι
δεν κουμαντάρει πια τη γοργή σπάθα
και στον αβέβαιο κάμπο
φεύγει απ' το σκονισμένο
στίβο σαν το φαρμακερό το φίδι.

Για σε η καλή του μούσα,
αντίς κιθάρας συγχορδίες, του εμπνέει
παράπονα θλιμμένα,
που απ' το πολύ το κλάμα
την όψη του εραστή στο δάκρυ λούζουν.

Για σε ο πιο εγκάρδιος φίλος
αδιάφορος και βαρετός του εγίνη•
σ' αυτό μάρτυρας είμαι,
που στο ναυάγιο του
του στάθηκα λιμάνι αναπαυτήριο.

Και τώρα τόσο ο πόνος
το θολό λογικό του εξουσιάζει,
που καταχθόνιο τέρας
ποτέ δεν το μισήσαν
καθώς εγώ μισήθηκα από κείνον.

Δεν είσ' εσύ πλάσμένη
απ' το σκληρό το χώμα• δε σου πάει
του αγνώμονα το λάθος,
αφού τα λάθη όλα
τα 'χεις εσύ από μέσα σου εξορίσει.

Δείλιασε και πτοήσου
απ' το πάθημα της Άναξαρέτης, 5
που ψηλομύτα όντας
αργά έχει μετανιώσει
και φλέγονται ψυχή και πέτρα αντάμα.

Χαιρότανε στων άλλων
τα βάσανα το πετρινό της στήθος,
ώσπου κοιτώντας χάμω
να κοίτεται θωράει
του δύστυχου εραστή τ' άψυχο σώμα.

Και στο λαιμό δεμένο
το βρόχο που μ' αυτόν την πονεμένη
καρδιά του είχε λυτρώσει,
που με στιγμής τον πόνο
την αιώνια ποινή ενός άλλου είχε αγοράσει.

Να λιώνει ένιωσε τότε
σ' αγάπης γλύκα η άπονη αγριάδα,
ώ άχρηστη μετάνοια,
όψιμη τρυφεράδα,
πως σ' ήβρε μεγαλύτερη σκληράδα;

Τα μάτια καρφωθήκαν
στο τεντωμένο σώμα που θωρούσαν
τα κόκαλα γινήκαν
πιο σκληρά κι απλωθήκαν
κοκαλώνοντας όλο της το κρέας,

τα παγωμένα σπλάχνα
σκληρή σιγά-σιγά γινήκαν πέτρα,
στις άθλιες της φλέβες
έπαψε πια το αίμα
τη μορφή και τη φύση του να ξέρει,

ώσπου στα τελευταία,
μαρμαρωμένη απ' την κορφή ώς τα νύχια,
στον κόσμο δε γεννούσε
το δέος, παρά τη γνώση,
του πως η αγνωμοσύνη τιμωριέται.

Μη θές κι εσύ, κυρά μου,
της θυμωμένης Νέμεσης τα βέλη
να δοκιμάσεις τώρα.
Άσ' τις καλές σου πράξεις
και τη λαμπρή πμορφιά σου θείο θέμα

στους ποιητές να δίνουν,
χωρίς ποτέ τους σε θρηνώδεις στίχους
να χρειαστεί να ψάλλουν
μιαν άλλη τραγωδία,
που εσύ θα της γινόσουν αιτία.

ΓΚΑΡΘΙΛΑΣΟ ΝΤΕ ΛΑ ΒΕΓΑ
(GARCILASO DE LA VEGA)1503-1536
Μετάφραση Ηλίας Ματθαίου
Εκδόσεις Γνώση

Οι παραπομπές είναι του μεταφραστή (διαφέρει μόνο η αρίθμηση).

(1)Το ποίημα είναι εμπνευσμένο απ' τη δόνια Βιολάντε Σανσεβερίνο,
που την ερωτεύτηκε χωρίς ανταπόκριση ο φίλος του ποιήτη, Μάριο Γαλεότα.

(2)Ό εραστής, εξαιτίας του ερωτικού του μαρτυρίου, έχει γίνει χλωμός σαν τη βιόλα.

(3)Άπ' την άλλη μεριά η βιόλα, χάρη στη χλωμάδα της, γίνεται εδώ σύμβολο του χωρίς ανταπόκριση έρωτα.Δεν είναι άσχετη κι η ομοιότητα της λέξης «βιόλα» με το μικρό όνομα (Βιολάντε) της σκληρής αγαπημένης.

(4)Πρόκειται για τη θεά Αφροδίτη (αναφέρεται ρητά στο πρωτότυπο)που σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, γεννήθηκε στον αφρό της θάλασσας και βγήκε στη στεριά μέσα σ' ένα κοχύλι. Σ' αυτό το κοχύλι (γαλέρα του έρωτα) ήταν δεσμώτης-κωπηλάτης ο άτυχος εραστής, ποιητική μεταφορά που ο Γκαρθιλάσο ντε λα Βέγα θα την εμπνεύστηκε απ' το γεγονός ότι «Γαλεότα» (το επίθετο του εραστή) στα ισπανικά σημαίνει: γαλέρα.

(5) Άρχοντοπούλα της Κύπρου που την αγάπησε ο Ίφις. Επειδή όμως εκείνος ήταν από παρακατιανό σόι, η Αναξαρέτη δεν ανταποκρίθηκε στον ερωτά του κι ο Ίφις, απελπισμένος, κρεμάστηκε μπροστά στην πόρτα της. Τελικά η Άναξαρέτη μεταμορφώθηκε απ’ τη θεά Άφροδίτη σε πέτρα για να τιμωρηθεί για τη σκληρότητά της. (Όβίδιου Μεταμορφώσεις).

ΧΩΡΙΣ ΤΙΤΛΟ

ΧΩΡΙΣ ΤΙΤΛΟ

Θήλυ επίφοβο, μέσα στη δαγκωνιά της βασιλεύει η λύσσα κι ένα
θανάσιμο ψύχος στα λαγόνια της, η γνώση αυτή που ξεκινάει από μιαν
ευγενική φιλοδοξία,βρίσκει το μέτρο της στα δακρυά μας, στην
απογνωσή μας. Μην λαθεύετε, ω εσείς ανάμεσα στους καλύτερους, που
ορέγεται το χέρι σας και παραμονεύει τη λιγοψυχιά σας.

ΡΕΝΕ ΣΑΡ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:ΤΑΚΗΣ ΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ